1 Comment
Gekkenwerk
Al heel wat jaren staat “LeJog” toch wel heel hoog op de bucketlist. Men noemt het de zwaarste rally van Europa. Zelfs na de Brexit predikt de organisatie dat nog steeds. LeJog staat eigenlijk voor dat wat je met de rally doet; van het zuidelijkste puntje van Engeland (Land’s End) naar het noordelijkste punt van Schotland (John O’Groats). En dat allemaal in een tijdsbestek van nog geen 72 uur waarbij de deelnemers niet veel meer dan tien uur slaap krijgen. Als ik het zo opschrijf klinkt het als gekkenwerk. En eerlijk gezegd; dat was het ook!
Begin 2020 besloten Eric en ik dat het er maar eens van moest komen. Na evenementen als de Tulpenrallye, de Classic SLS, vele andere (Nederlandse) ritten en zelfs twee keer de Wintertrial schreven we ons in voor LeJog 2020.
Vrij snel na onze inschrijving nam de Engelse organisatie contact met ons op. Of we het inschrijfformulier wel goed hadden ingevuld en of we wel begrepen waarvoor we ons hadden ingeschreven. Het kon toch niet onze bedoeling zijn LeJog te gaan rijden met een Citroen 2CV AZAM6 uit 1965 met maar 602cc onder de gebolde motorkap. Toen ik vertelde dat dat zeker wel de bedoeling was bleef het even stil aan de andere kant van de lijn….. In de hele geschiedenis van LeJog had er nog nooit een auto meegedaan met een kleinere motorinhoud dan 1200 cc. De Eend telde daarvan maar liefst 50% van. Ik verzekerde de organisatie dat het goed zou komen en dat we bij ons volle verstand waren.
Na een lange voorbereiding, die onbedoeld een jaartje langer werd door Corona, was het op 1 december 2021 dan eindelijk zover. De Eend was er helemaal klaar voor. Alles was nagekeken en de sporen die twee deelnames aan de Wintertrial hadden achtergelaten waren vakkundig door ons uitgewist. Nieuwe schokbrekers, nieuwe uitlaat, dynamo en startmotor gereviseerd. Nieuwe winterbanden (dank Niko) en een elektronische stopwatch (handig in het donker). Nieuwe brandblusser en zo wat zaken, die de organisatie verplicht stelt, aangeschaft. Verlichting nagekeken en zelfs de Eend nog even voorzien van en fris laagje lak. Je wil immers een beetje netjes aan de start verschijnen.
De start van LeJog is, zoals altijd, in Land’s End. Dat ligt voor ons Nederlanders niet naast de deur. Op 1 december ging de reis dan ook van Haarlem naar Folkestone. We besloten de reis naar de start rustig aan te doen. De rally zelf zou al zwaar genoeg worden. Onderweg, ergens in België, bleek de benzinemeter het begeven te hebben en dus werd er snel gerekend; wanneer hadden we getankt en hoe ver konden we nog. Het antwoord kwam vijf kilometer voor het door ons bedachte benzinestation. Een lang verhaal kort; een rekening van € 280,- voor het afslepen en een volle tank plus (nu wel) volle jerrycan later konden we onze reis vervolgen. Als dit een voorbode zou zijn….
Op 2 december ging de reis vanuit Folkestone verder. Kort voor vertrek had Boris Johnson aangekondigd dat de regels m.b.t. Corona werden aangescherpt en dus reden we via Maidstone, waar we een PCR test ondergingen, naar de eindbestemming van de dag; Land’s End. Zonder problemen arriveerden we daar en konden we meteen door naar de “scrutenering”. Ook hier dacht men dat we een grap uithaalden; LeJog met een Eend. Een strenge blik van de Engelse keurmeester en een aantal handtekeningen verder was de eerste hobbel genomen. Goedgekeurd. De “sound test” die daarna volgde was meer voor de vorm dan dat men echt dacht dat er teveel geluid uit de eend zou komen. Aan het einde van de avond kwam het verlossende mailtje; het resultaat van de PCR-test was negatief en dus kon voor ons LeJog beginnen. In de “Last en First Inn” werd die avond een heerlijke burger gegeten met een aantal andere Nederlandse deelnemende equipes.
Vrijdagochtend 3 december was het zaak op tijd bij het Land’s End Hotel te zijn. De briefing en het uitreiken van de routeboeken voor dag één stonden op het programma. Buiten kwam de regen horizontaal langs de ramen en hoorde je de wind om het hotel gieren. Binnenblijven dus vandaag.
Het intekenen van de route kost tijd. Veel tijd. In Engeland hanteren ze een ander systeem en is het meer “straight on” dan we in Nederland gewend zijn. Geen ingetekende fietsjes of in Photoshop aangepaste wegen. De kaart is de kaart en de route is de route. De route bestaat uit verbindingsetappes, regularities, jogularities en diverse testjes.
Het intekenen doe je aan de hand van allerlei opdrachten. Hoogtepunten, kaarttekens en gridlijnen. Daar ben je best een poosje mee bezig. En dat alleen voor dag 1. De rest van de routeboeken zou gedurende de rest van de rally volgen en kon het ouderwetse “in de auto intekenen” weer beginnen. Samen met een aantal Nederlandse equipes lopen we de door ons ingetekende routes door. Je kan maar beter de juiste route rijden. Tijdens de regularities moet je het toch zelf doen. Ook weer anders dan we in Nederland gewend zijn. Na een gezamenlijk diner zoekt iedereen vroeg zijn bed op. Tijdens de briefing werd het nog maar eens herhaald door de organisatie. Slaap de komende dagen wanneer dat kan. Tank als dat kan, ook al zit de tank nog voor de helft vol en eet en drink wanneer dat kan. Je weet namelijk nooit wat er komen gaat…
Zaterdagochtend is het dan zover. De Eend en wij zijn er klaar voor. Om precies 07:50 rijden we onder de startboog door en beginnen we meteen met een testje op het terrein Van Land’s End. Heel houden is het devies op dit soort testjes. Je kan er meer verliezen dan winnen.
Daarna gaat het via een verbindingsetappe (we moeten immers een hoop kilometers afleggen) naar de volgende testjes en de eerste regularity. Die regularities zijn voor de navigator een heleboel werk. De route in het routeboek, veel verschillende gemiddelde snelheden en een uitgeschreven route die zegt wat je allemaal tegenkomt onderweg en hoe laat je daar moet zijn (200 meter rode postbus bij 0:42 seconden, houten hek aan de linkerkant na 90 meter bij 0:55 seconden, etc.). En dan willen ze ook nog wel eens de uitgeschreven aanwijzingen laten afwijken van de kaart in het routeboek zodat je even in verwarring raakt. Daarnaast mag je absoluut geen tijd inhalen. Ben je bij het eerste timingpoint te laat, dan moet je vervolgens die tijd meenemen naar het volgende timingpoint. Maar de eventuele afwijking die je daar oploopt t.o.v. je berekende afwijking moet je weer verrekenen met de eerder opgelopen afwijking. En dat dan in een regularity van zo’n 30 tot 60 kilometer met verschillende timingpoints. Ieder timingpoint is bemand dus de vertraging die je daar oploopt met het overhandigen van je controlekaart en het zetten van de krabbel is zo al 30 seconden. Want de klok tikt rustig verder. Kostbare tijd dus. Volgt u het allemaal nog? En oh ja, de gemiddelde snelheid is vaak tegen de 50 km/u dat is dus doortrappen.
Na vele testjes en regularities komen we aan in Exeter voor de verlate lunch. Eten en weer door. LeJog kenmerkt zich door een moordend tempo.
Bij Bristol rijden we Wales binnen. Daar staat de voor LeJog bekende “Nacht door Wales” op het programma. Een sectie met alleen maar tijdcontroles (TC’s) achter elkaar. Om de paar minuten een TC en dat voor een paar uur lang. Door de donkere nacht op de meest kleine weggetjes die de organisatie heeft kunnen vinden. Het gaat hard. De gemiddelden liggen zo hoog dat eigenlijk bij iedere equipe het motto is “strafminuten gaan we oplopen maar laten we de schade beperken”. Geen van de deelnemende equipes zal zonder strafpunten uit deze slopende nacht komen. Al bij de eerste TC lopen we 30 seconden uit de pas en dat zal de volgende TC’s alleen maar oplopen. Bij de 7e TC klappen we al remmend vol in een pot-hole. De velg is zo beschadigd dat we het buiten de auto al horen; lekke band. In de stromende regen in het pikkedonker op een weg waar dat eigenlijk helemaal niet kan wisselen we snel de band. Dat kost ons 11 minuten. Snel rijden we door. Na een paar TC’s, waarbij we ook wat strafminuten hij elkaar sprokkelen, lopen we meer dan een half uur uit de tijd en is deze sectie voor ons gedaan. Meer dan een half uur te laat komen is hetzelfde als de controle niet aangedaan hebben. Doorrijden is dus zinloos. We besluiten een deel van de route af te snijden om zo weer op tijd bij de laatste TC te komen.
Om 04:30 komen we aan in het hotel in Chester. Bekaf maar voldaan. Vandaag 21 uur onderweg geweest. Gekkenwerk.
Zondagochtend 5 december gaat om 08:00 gaat de wekker. Een paar uurtjes slaap hebben ons goed gedaan. Vandaag staat er een relatief korte dag op het programma. Om 10:20 starten we en gaat meteen het tempo erop. De omgeving is prachtig en langzaam trekken we via de Westelijke kant van het continent naar het Noorden. Onderweg, in de meest kleine gehuchten, staan de bewoners met een vuurkorf buiten. Ze juichen voor iedere auto die voorbij komt razen. Via de Oostelijke kant langs het Lake District en de Hadrian Wall gaat het vandaag verder.
Om een uur of tien komen we aan bij het hotel in Newcastle. We vinden op dit tijdstip geen garage die ons kan helpen met een binnenband in de beschadigde velg. Bij het licht van de overkapping van een benzinestation halen we de carburateur uit elkaar. De Eend is een beetje humeurig en bokt en schokt wat. Een vuiltje in de sproeier van de eerste trap is het euvel. Aangekomen bij het hotel staat de parkeerplaats vol met auto’s waaraan op dit late tijdstip nog driftig gesleuteld wordt. Inmiddels hebben ook al een aantal equipes de rally verlaten. Materiaalpech of bolle ruiten. We willen nog maar één ding; naar bed. Het zal de laatste overnachting zijn voordat we John O’ Groats bereiken….. maar dat is nog ver weg. Letterlijk en figuurlijk.
Op 6 december is het weer vroeg dag. Om 07:50 starten we en wurmen we ons door de spits naar de locatie van de eerste paar testen. Dat je daar meer kan verliezen dan winnen zien we. Een Mini staat alweer op de krik en ook aan een Volvo wordt gesleuteld. We besluiten de strafseconden maar op te lopen en willen vooral de boel heel houden en heel aankomen.
Ook vandaag staan er weer heel wat regularities op het programma. We trekken langs de Oostkust richting Edinburgh. Om een uur of drie steken we de Forth Bridge over om aan de andere kant van de brug te lunchen bij het Double Tree by Hilton. De sfeer is gespannen. Alle deelnemers weten dat ze nog zo’n 20 uur voor de boeg hebben. Snel vergelijken we met wat Nederlandse deelnemers nog de laatste ingetekende routes.
De route is en blijft prachtig alhoewel we er steeds minder van zien. Het is donker en koud. Gelukkig hebben we stoelverwarming in de Eend ingebouwd en dus houden we ons een beetje warm. Door het, bij daglicht, prachtige Cairngorns National Park gaat de route naar Aviemore, niet ver van Loch Ness. Om middernacht komen we aan bij het hotel. Slapen zit er niet echt in. We eten wat en proberen in de lobby van het hotel even de ogen te sluiten. Dat geeft een idioot beeld. Slapende mannen waar je kijkt. Op de grond, op een stoel, bank of onder de kerstboom….
Om 02:00 starten we weer en staat ons een loodzware nacht en ochtend te wachten. Buiten is het inmiddels gaan vriezen en zijn de verlaten wegen spiegelglad. Als eerste gaan we op naar de oevers van Loch Ness voor een monster-regularity van 105 kilometer. Traditiegetrouw zal deze regularity het klassement nog volledig opschudden. Amper een paar kilometer onderweg glibberen en glijden we steeds meer over de kleine weggetjes rond het Loch. De route laat ons over een flinke heuvel rijden. En daar zo tegen half drie gaat het mis. De Eend redt het niet heuvelop en de banden krijgen geen enkele grip. Ik stap snel uit en ga op de voorbumper staan om meer grip op de voorwielen te creëren. Helaas. We glijden langzaam richting de zijkant van de weg. Ook met twee wielen in de berm komen we geen steek verder. Al snel zien we dat we niet de enigen zijn. Vele auto’s redden het niet. Sommigen blokkeren de weg volledig en zo ontstaat er binnen een kwartier een flinke file. Niemand komt meer omhoog en al snel worden de sneeuwkettingen gepakt bij equipes die ze bij zich hebben. Achter ons staat een Duitse deelnemer. De bestuurder staat te stoeien met de kettingen die nieuw uit de verpakking komen. De navigator blijft in de auto zitten en geeft door het open raam de omstanders een spoedcursus vloeken in het Duits. Voor deze equipe lijkt John O’ Groats verder dan ooit.
Enkele equipes halen de top maar het grootste deel vindt hier zijn voorlopige Waterloo. Na een uurtje koukleumen komt de organisatie met het verlossende woord; het monster van Loch Ness is deze keer te sterk gebleken. We maken rechtsomkeert en druipen af. Op naar de volgende tijdscontrole waarbij we dus de rest van de regularity laten voor wat het is.
Als we bij de TC aankomen is het een drukte van belang. Hier en daar wat schade aan blik en vooral veel gekneusde ego’s. Er is weinig tijd om bij de pakken neer te zitten. De volgende regularities staan op het programma. Inmiddels is het rond een uur of vijf in de ochtend en moeten we nog zeker zes uur voordat we in John O’ Groats aankomen.
Bij de volgende regularity gooi ik het tijdenboek al snel op de achterbank. Het is spekglad en Eric kan de Eend amper op de weg houden. Regelmatig zie ik de weg voor me door de zijruiten van de Eend. Een gemiddelde van bijna 50 km/u is hier niet te doen. Om ons heen zien we deelnemers waarvan de auto in de greppel ligt. Ze staan erbij en kijken ernaar….. Gelukkig alleen maar blikschade. Voor het eerst vragen Eric en ik we ons hardop af waar we in Godsnaam mee bezig zijn. En ook nu weer, heel houden en aankomen. Niet meer en niet minder. Dat dit de meest zware rally van Europa is blijken niet alleen maar woorden…..
Enkele equipes zijn nog in de race voor een medaille (de rally kent geen klassement maar een ingewikkeld systeem van medailles). Zo ook de Nederlandse equipe Van der Goot – Wellink. Bij de volgende regularity starten ze één minuut achter ons. Net na de start wil de route dat we een steile heuvel opgaan. In een flits besluit ik dat het mooi geweest is. Als we vast komen te staan op de heuvel heeft de achter ons startende equipe daar veel last van. Zij kunnen nog een medaille winnen. Wij kunnen hier alleen maar verliezen. We skippen de regularity en rijden langs de A9 steeds noordelijker. Het is nog steeds pikkedonker, koud en langs de kant van de weg ligt redelijk wat sneeuw. Het open houden van de ogen wordt steeds lastiger en het wordt langzaam steeds stiller in de Eend.
Vijftig kilometer voor de eindstreep is de laatste TC. Het is dan rond 09:00 uur. Een ontbijt, een regularity en een test resten ons nog tot de finish. Ook hier blijkt dat LeJog een slijtageslag is. Enkele equipes hebben de nacht niet “overleefd” en zijn uitgevallen. Bij het wegrijden valt ons op dat de Eend een geluid maakt alsof er een bak knikkers in het carter ligt. Nee toch? We kunnen de finish bijna zien. Stranden we dan letterlijk in het zicht van de haven? Snel de spatborden en kleppendeksels eraf. Alles lijkt oké. Maar wat is dat geluid dan toch? En dan ineens schiet het ons te binnen. Bij het opbouwen van het blok bleek een nok op het vliegwiel heel soms iets tegen de koelbeplating van de cilinder aan te lopen. Niets ernstigs dus. Opgelucht schroeven we alles snel terug en gaan we, met enige vertraging dan alsnog op naar de finish.
Om 11:21 rijden we in John O’ Groats onder de finishboog door en maakt enige emotie zich meester van ons. Moe maar heel erg blij! We hebben het gehaald. Eric, de Eend en ik.
’s Avonds is in Wick de prijsuitreiking. In smoking. Lang verhaal kort; een indrukwekkende “adress the Haggis” ceremonie en voor ons de prijs voor “Concours d’ Élégance” verder stappen we rond middernacht in ons bed. De volgende dag nog even 600 kilometer terug naar Newcastle waar we op de boot stappen naar Nederland.
Volgend jaar weer? Wie weet. Maar niet meer in de Eend. Dat trucje hebben we gedaan. We hebben laten zien dat het ook met 600 cc kan. Tegen alle verwachtringen in. Maar een volgende keer toch iets meer auto om ons heen zou wel fijn (veiliger) zijn.
Joost Bolwidt
Een korte impressie
