Geen kaartleessport zonder kaart. Deze is essentieel. Voor de sport van het kaartlezen wordt in ons land voornamelijk gebruik gemaakt van de ‘Topografische Kaart van Nederland’ met een kaartschaal van 1 : 50.000. Vandaar dat wij ons hier op deze kaart baseren.

De basis van de topografische kaart werd in de negentiende eeuw gelegd. Daarvoor reeds werd ten tijde van de Bataafsche Republiek door Kraayenhoff (1758-1840) een “Groote Kaart van de Bataafsche Republiek” samengesteld. Hij geldt daarom als de grondlegger van topografische kartering van ons land.
De kaart werd gemaakt op basis van driehoeksmeting. De Groote Kaart kwam onder de naam “Choro-Topografische Kaart der Noordelijke Provinciën van het Koningrijk der Nederlanden” in het begin van de negentiende eeuw gereed. Deze was uitgevoerd in negen bladen en mede door zijn schaal van 1 : 115.200 verre van nauwkeurig. Als onderdeel van het toenmalige Depot-Generaal van Oorlog werd voor de vervaardiging van beter topografisch kaartmateriaal een bureau opgericht.
Na de nodige reorganisaties is in het jaar 1932 de huidige Topografische Dienst tot stand gekomen.

Men bleef werken aan verbetering. Dat resulteerde in de eerste in druk verschenen ‘Topografische en Militaire Kaart van het Koningrijk der Nederlanden’. Door de verdichting van de eerdere kaarten had deze een schaal van 1 : 50.000. De huidige topografische kaart verscheen met gebruik-making van verbeterde reproductietechnieken kort na de Eerste Wereldoorlog.

tekst: Ben van Delden † (1999).